Szanowni Państwo,
zastanawia mnie hasło góral-flisak, notowane przez WSO. Czy pisownia rozłączna nie byłaby bardziej wskazana? Jeśli dobrze rozumiem, chodzi po prostu o 'górala trudniącego się flisactwem'. W moim odczuciu trudno uznać te określenia za równorzędne w takim sensie, jak np. w wyrażeniu fryzjerka-kosmetyczka (przykład z WSO). Tak jak nie napiszemy (chyba) Pomorzanin-ślusarz. 

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Witam,
w szkole podstawowej wielokrotnie słyszałem, że słowo Niemczech to forma niepoprawna. Powtarzało to, niezależnie od siebie, pięciu polonistów. Zauważyłem jednak, że forma ta jest w powszechnym użyciu nawet w środkach masowego przekazu, nie wspominając już o nauczycielach języka polskiego w gimnazjum i liceum. Czy mógłbym prosić o rozstrzygniecie tej kwestii?
Pozdrawiam,
Michał Piaskowski

Szanowni Państwo!
Coraz bardziej przeraża mnie wulgaryzacja języka, zwłaszcza młodzieży. Nawet nauczyciele propagują wulgaryzmy podczas lekcji: pewna polonistka bez skrupułów używa przymiotnika, którego tu nie przywołam, a który stał się popularnym synonimem słów świetny, niezwykły, fajny; inna nauczycielka tłumaczy dzieciom zasady ortografii na przykładzie wulgaryzmów. Jak można walczyć z tym zjawiskiem? Czy w ogóle uważają je Państwo za niebezpieczne dla polszczyzny?
Z poważaniem
Licealista

Proszę o pomoc w odpowiedzi na poniższe pytanie:

Akcent uwydatniający określone sylaby w wyrazie pełni funkcję:

a) delimitacyjną

b) kulminacyjną

c) żadne z powyższych

Wcześniej prosiłam, aż 8 nauczycieli od języka polskiego o pomoc w odpowiedzi na powyższa pytanie i otrzymałam odpowiedź,

że poprawna jest odpowiedź b) kulminacyjną.

Pisząc test niestety okazało się, że jest to błędna odpowiedź. Od samego początku miałam duże wątpliwości co do treści tego pytania, dlatego posiłkowałam się wiedzą polonistów.

Być może nie rozumiem tego pytania tzn. tego co autor miał na myśli...

Uprzejmie proszę o wyjaśnienie i pomoc.

Szanowni Państwo,
zapytałem około 25 nauczycieli polonistów i pań edukacji wczesnoszkolnej, ile głosek ma słowo rękawiczka. Wszystkie panie po przegłoskowaniu udzieliły odpowiedzi 9 głosek. Głoskując wyodrębniły głoski: r-ę-k-a-w-i-cz-k-a. (należy zaznaczyć, że wymowa głoski „ę” różniła się w tych wypowiedziach i brzmiała od tej klasycznej „ę” do takiej zbliżającej się do „en”). Jednakże zawsze głoska „ę” traktowana była jako jedna głoska.
Zapytanie wynikało z faktu, że na podjętych przeze mnie studiach podyplomowych pani profesor zakwestionowała podaną przez mnie w tym słowie (rękawiczka) ilość/liczbę głosek (9 głosek), twierdząc, że głosek w tym słowie w zależności od wymowy jest 10: r-e- η-k-a-v'-i-č-k-a lub r-e-ł-k-a-v'-i'-č-k-a.

Oto uzasadnienie:
W słowie rękawiczka głoska [ę] stoi przed zwartą głoską [k], co powoduje zmianę sposobu artykulacji samogłoski nosowej [ę]. W rezultacie tego zjawiska fonetycznego zwanego upodobnieniem (w tym przypadku wstecznym) głoska [ę] będzie wymówiona najczęściej jako odnosowione [e] oraz tzw. nga, czyli tylnojęzykowe [n], lub jako [e] i półotwarta spółgłoska [ł]. Dlatego głoski w słowie rękawiczka, w zależności od tego jak je kto wymówi mogą być następujące: r-e- η-k-a-v'-i-č-k-a (liczba głosek 10) lub r-e-ł-k-a-v'-i'-č-k-a (liczba głosek 10).
Ze względu na zachodzące w języku polskim zjawiska fonetyczne kolejne głoski w słowie rękawiczka nie są zatem takie, jaki Pan wymienił. Ponadto nigdy nie będzie ich 9, jak Pan podaje, tylko 10.
Potwierdzenie można znaleźć choćby w następujących źródłach: M. Wiśniewski, Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2001; T. Karpowicz Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa, PWN 2009; E. Awramiuk, Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania po polsku, Białystok, Trans Humana 2006.

Moje poszukiwania odpowiedzi spowodowały znalezienie w Internecie – co nie jest potwierdzonym źródłem wiedzy – że o ile głoskę „ę” wymawiamy na różne sposoby w zależności jej położenia w wyrazie, to jednak traktujemy ją jako jedną głoskę, a nie wiele głosek.
Stąd moje pytanie do Państwa: ile głosek ma słowo rękawiczka? Mojej pytanie wynika również z faktu, że powinienem (powinniśmy) uczyć poprawnego głoskowania uczniów.
Z poważaniem
Piotr Dylewski

Rodzic ucznia zakwestionował oznaczony przeze mnie błąd ortograficzny w zapisie końcówki B. lp. r.ż w zdaniu: Mam nadzieje, że uzyskane informację pomogą ci. Twierdzi, że intencją córki było wyrażenie nadziei w liczbie mnogiej... Czy w tym wypadku w zdaniu nie pojawi się błąd frazeologiczny wynikający z rozbicia stałego związku? A może jednak jest to błąd ortograficzny, gdyż została określona tylko jedna nadzieja? Jak potraktować ten zapis?

Zastanawiają mnie losy wyrazu pierw. Słowniki określają go jako przestarzały bądź książkowy, zdawałoby się więc, że w mowie potocznej używany jest bardzo rzadko. Tymczasem jest on powszechnie stosowany, najczęściej przez ludzi młodych; zaobserwowałem, że już studenci używają go rzadko.
Co ciekawe, jego używanie zwykle jest niemile widziane przez otoczenie; słowo pierw jest nielubiane przez polonistów, nierzadko wręcz tępione w szkołach i traktowane jak błąd językowy. Czy słusznie?

Proszę o wyjaśnienie poprawności użycia zwrotu spytać się. Czy przykładowe zdanie Ojciec Gereba przyszedł na plac spytać się czy jego syn jest zdrajcą jest niepoprawne? Wg nauczyciela języka polskiego w klasie 5 SP użycie się jest tu niedopuszczalnym błędem.

Szanowni Państwo,
który zapis jest poprawny: uchetany czy uhetany, uchetać czy uhetać? Słowniki jeszcze nie notują tych wyrazów, a uzus jest zróżnicowany. Dziękuję za rozwianie wątpliwości!
Z pozdrowieniami
a.

Niektórzy poloniści uczący w szkołach wymagają postawienia wykrzyknika po wołaczu przy deklinacji. Czy jest to uzasadnione? Mnie zdaje się, że wykrzyknik może co najwyżej pomagać piszącemu utworzyć tę formę (poprzez zasugerowanie zwrotu), a wymaganie go i obniżanie oceny za jego brak na kartkówce – to chyba przesada…